ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Sitophilus linearis (Herbst)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Rhynchophorus linearis, Cordyle striatus, Sitophilus tamarindi, Calandra linearis, Sitophilus linearis striatus (Atlas of Living Australia, 2016)
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ด้วงงวงมะขาม
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  Tamarind weevil, tamarind pod borer

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Coleoptera
           Family  Curculionidae
              Genus  Sitophilus
                Species  linearis

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

มะขาม : tamarind (Tamarindus indica)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

ผักชี : coriander (Coriandrum sativum)
ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut (Arachis hypogaea)
ขมิ้นชัน : turmeric (Curcuma longa)
อินทผลัม, อินทผาลัม : date palm (Phoenix dactylifera)
ทับทิม : pomegranate (Punica granatum)
งา : sesame (Sesamum indicum)
มันเทศ : sweet potato (Ipomoea batatas)

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

เมล็ด ราก

การแพร่กระจาย (Distribution)

ด้วงงวงมะขามมีถิ่นกำเนิดในอินเดีย พบแพร่กระจายทั่วไปในหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก เอกวาดอร์ จาไมกา มอนต์เซอร์รัต คิวบา คอสตาริกา บราซิล เปอร์โตริโก กัวเตมาลา โดมินิกา อียิปต์ แอฟริกาใต้ กานา ออสเตรเลีย เมียนมาร์ และไทย (Adebayo et al., 2011; Cotton, 1920; Hagstrum and Subramanyam, 2009)
 

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ด้วงงวงมะขามสามารถเจริญเติบโตได้ดีที่อุณหภูมิระหว่าง 24-30 °C และความชื้นสัมพัทธ์ 60-70% โดยมีวงจรชีวิต 25-33 วัน (Ojo and Omoloye, 2015)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

แตนเบียน Theocolax elegans
 

วิธีการควบคุม (Control measure)

กำจัดผลิตผลที่พบแมลงเข้าทำลาย ป้องกันแหล่งแมลงทำลายในผลผลิตใหม่
การรมมะขามหวานด้วยสารรมฟอสฟีนในอัตรา 2 tablets ต่อมะขามหวาน 1 ลูกบาศก์เมตร สามารถกำจัดด้วงงวงมะขามได้เป็นอย่างดี โดยไม่ทำให้มะขามหวานเปลี่ยนรสชาติ (กรรณิการ์ และดวงสมร, 2550) นอกจากนี้ การใช้รังสีแกมม่าจากโคบอลท์-60 ที่ความเข้ม 200 Gy สามารถฆ่าตัวเต็มวัยของด้วงงวงมะขามได้ (Arthur and Arthur, 2006)
 

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Adebayo, R.A., J.N. Ayertey and M.A. Cobblah. 2011. Suitability of tamarind and some selected crop seeds for the survival and development of Sitophilus linearis (Herbst) (Coleoptera: Curculionidae). International Journal of Biology 3(2): 83-89
[2] Arthur, V. and P.B. Arthur. 2006. Control of Sitophilus linearis (Herbst) (Coleoptera: Curculionidae) in Tamarindus indica through of gamma radiation of Cobalt-60. (Online). Available: http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=ES2006002120 (July 25, 2016).
[3] Atlas of Living Australia. 2016. Tamarind weevil: Sitophilus linearis (Herbst, 1795). (Online). Available: http://bie.ala.org.au/species/urn:lsid:biodiversity.org.au:afd.taxon:5011052b- de64-4458-bc13-8c1a16c4c7e5#names (July 25, 2016).
[4] Cotton, R.T. 1920. Tamarind pod-borer, Sitophilus linearis (Herbst). Journal of Agricultural Research 20(6): 439-446.
[5] Hagstrum, D.W. and B. Subramanyam. 2009. Stored-Product Insect Resource. AACC International, Inc., St. Paul, Minnesota.
[6] Ojo, J.A. and A.A. Omoloye. 2015. Life history of the tamarind weevil, Sitophilus linearis (Herbst) (Coleoptera: Curculionidae), on tamarind seed. Journal of Insects Vol. 2015, Article ID429579, doi:10.1155/2015/429579.
[7] กรรณิการ์ เพ็งคุ้ม และดวงสมร สุทธิสุทธิ์. 2550. การใช้สารรมฟอสฟีนในการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูมะขาม หวานหลังการเก็บเกี่ยว. รายงานผลงานวิจัยและพัฒนาด้านพืชและเทคโนโลยีการเกษตร. กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สาขาวิชากีฏวิทยา ภาควิชากีฏวิทยาและโรคพืช คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication