ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Batocera rufomaculata (De Geer)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Cerambyx rufomaculata
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ด้วงหนาวยาวเจาะลำต้น, ด้วงบ่าหนามจุดนูนดำ
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  long horned beetle, black-raised-spot long horned beetle, bark borer, mango stem-borer, tropical fig borer

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Coleoptera
           Family  Cerambycidae
              Genus  Batocera
                Species  rufomaculata

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

ด้วงตัวเต็มวัยเพศเมียวางไข่โดยฝังไว้ใต้เปลือกต้นทุเรียน หนอนจะกัดกินชอนไชไปตามเปลือกไม้ด้านใน ทำให้เกิดยางไหล หนอนอาจควั่นเปลือกจนรอบลำต้น ทำให้ท่อน้ำท่ออาหารถูกตัดทำลายเป็นเหตุให้ต้นทุเรียนทรุดโทรม ใบเหลืองร่วง ยืนต้นตายได้

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ทุเรียน : durian (Durio zibethinus)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

มะม่วง : mango (Mangifera indica)
นุ่น : kapok (Ceiba pentandra)
มะม่วงหิมพานต์ : cashew nut (Anacardium occidentale)
มะกอก : olive (Olea europaea)
สนทะเล : casuarina (Casuarina equisetifolia)
ยาง : rubber (Hevea brasiliensis)
อะโวคาโด : avocadoavocado pearalligator pear (Persea americana)
ขนุน : jackfruit (Artocarpus heterophyllus)
มะเดื่อฝรั่ง : edible fig (Ficus carica)
หม่อน : mulberry (Morus sp.)

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

กิ่ง ลำต้น

การแพร่กระจาย (Distribution)

แหล่งปลูกทุเรียนทั่วประเทศไทย ส่วนใหญ่พบทำลายทุเรียนพันธุ์หมอนทอง การระบาดค่อยๆ สะสมความรุนแรง เนื่องจากเป็นแมลงกลางคืน พฤติกรรมต่างๆ เกิดในช่วงกลางคืน เกษตรกรจึงไม่ทราบว่ามีการระบาดของด้วง รายงานการแพร่กระจายในประเทศต่างๆ มีดังนี้

• ASIA: Bangladesh, China, India, Iran, Israel, Jordan, Lebanon, Malaysia, Maldives, Myanmar, Nepal, Oman, Pakistan, Sri Lanka, Syria, Turkey, Vietnam, Yemen
• AFRICA: Egypt, Madagascar, Mauritius, Mayotte, Réunion, Seychelles
• CENTRAL AMERICA AND CARIBBEAN: Barbados, British Virgin Islands, Puerto Rico, United States Virgin Islands
• EUROPE: Germany, Netherlands, UK
• OCEANIA: Solomon Islands

 

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

พบในต่างประเทศ ตัวเบียน ได้แก่

• Callimomodea ovivorus (แตนเบียน)
• Avetianella batocerae (แตนเบียน)

 

วิธีการควบคุม (Control measure)

-ทำลายแหล่งขยายพันธุ์ โดยตัดต้นทุเรียนที่ถุกทำลายรุนแรงทิ้ง
-ใช้ไฟส่องจับตังเต็มวัยในเวลากลางคืน ช่วง 20:00 น. ถึงช่วงเช้ามืด หรือใช้ตาข่ายตาถี่พนรอบต้นทุเรียนหลายๆทบ เพื่อดักจับตัวด้วง
-หมั่นสำรวจรอบลำต้นต้นทุเรียน สังเกตรอยแผลที่ด้วงวางไข่ ถ้าพบขุยและรอยทำลายให้ใช้มีดแกะ ทำลายไข่ทิ้ง และจับตัวหนอนทำลาย
-หากหนอนเจาะเข้าลำต้นไปแล้ว ให้ฉีดสารฆ่าแมลงสำหรับป้องกันกำจัดด้วงหนวดยาวเข้าลำต้นทุเรียน แล้วใช้ดินเหรียวอุด
-ในแหล่งระบาดรุนแรง ให้พ่นสารฆ่าแมลงสำหรับป้องกันกำจัดด้วงหนวดยาวตามอัตราแนะนำให้ทั่วบริเวณลำต้นและกิ่งขนาดใหญ่ พ่นติดต่อกัน 2 ครั้ง ห่างกัน 2 สัปดาห์

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2014. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] กลุ่มกีฏและสัตววิทยา. 2553. คำแนะนำการป้องกันกำจัดแมลงและสัตวศัตรูพืช ปี 2553. เอกสารวิชาการเกษตร สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 303 หน้า.
[3] กลุ่มบริหารศัตรูพืช. 2554. แมลงศัตรูไม้ผล. เอกสารวิชาการ สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์แห่งประเทศไทย จำกัด. กรุงเทพฯ. 151 หน้า.
[4] พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สวนสัตว์แมลงสยาม แม่ริม เชียงใหม่. 591 หน้า.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

พิพิธภัณฑ์แมลง กลุ่มงานอนุกรมวิธานแมลง สำนักวิจัยพัฒนาการอารักขาพืช กรมวิชาการเกษตร กรุงเทพฯ

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication