ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Conopomorpha sinensis Bradley
ชื่อพ้อง (Synonym)  
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  หนอนเจาะขั้วผลลิ้นจี่
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  lichi fruit borer

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Lepidoptera
           Family  Gracillariidae
              Genus  Conopomorpha
                Species  Conopomorpha sinensis

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

หนอนเริ่มเข้าทำลายระยะก่อนเก็บเกี่ยวผลประมาณ 1 เดือน เจาะเข้าไปกัดกินอยู่ภายในเมล็ดมองดูภายนอกจะไม่เห็นรอยทำลาย เมื่อผ่าดูจะเห็นรอยทำลายทำให้ผลไม่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้และร่วงหล่นหมด เมื่อผลโตหนอนจะเจาะกินบริเวณขั้วผล ถ้าสังเกตดูให้ดีบริเวณใกล้ขั้วจะพบรูเล็กๆปรากฏอยู่ซึ่งเป็นรูที่หนอนเจาะออกมาเข้าดักแด้ ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ผล

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ลิ้นจี่ : litchi (Litchi chinensis)
ลำไย : longan (Dimocarpus longan)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

None Data

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

ผล

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia:  China, Taiwan, Thailand

ประเทศไทย : พบระบาดในแหล่งปลูกลิ้นจี่และลำไย พบได้ทั่วประเทศ

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

แตนเบียนหนอนพวก Solitary ectoparasitoids

วิธีการควบคุม (Control measure)

-เมื่อลิ้นจี่เริ่มติดผลและมีการร่วงหล่นให้เก็บผลร่วงมาผ่าตรวจดูภายในเมล็ดว่าสาเหตุที่ร่วงเกิดจากธรรมชาติหรือหนอนเข้าทำลายถ้าพบหนอนหรือรอยทำลาย
-ใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัด

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Kuroko, H. and A. Lewvanich. 1993. Lepidopterous pests of tropical fruit trees in Thailand (with Thai Text). Japan International Cooperation Agency, Funny Publishing Limited Partnership, Bangkok. 190 p.
[3] นิพัฒน์ สุขวิบูลย์. 2547. ลำไย. เอกสารวิชาการ. กรมวิชาการเกษตร. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 110 หน้า.
[4] พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สวนสัตว์แมลงสยาม แม่ริม เชียงใหม่. 591 หน้า.
[5] สำนักพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร. มปป. หนอนเจาะขั้วผล (Longan Fruit Borer). กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http//forecast.doae.go.th/web/litchi/307-animal-pests-of-litchi/974-longan-fruit-borer.html

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication