Melanagromyza sojae (Zehntner)

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Melanagromyza sojae (Zehntner)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Agromyza producta, Agromyza sojae, Melanagromyza producta, Melanagromyza prolifica
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  แมลงวันหนอนเจาะโคนต้นถั่ว
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  soybean stem miner

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Diptera
           Family  Agromyzidae
              Genus  Melanagromyza
                Species  sojae

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

ตัวเต็มวัยวางไข่บริเวณใบทั้งใบเดี่ยวและใบประกอบ (unifoliate and trifoliate leaves)  ใกล้โคนต้น ตัวหนอนที่ฟักออกมาจะเจาะเข้าสู่เส้นใบ ก้านใบ และกัดกินเข้าไปยังบริเวณโคนต้น สามารถเข้าทำลายทุกระยะการเจริญเติบโตของถั่วเหลืองตั้งแต่ระยะต้นกล้าจนถึงระยะออกดอกและติดฝัก ทำให้กิ่ง และลำต้นเหี่ยว ใบร่วง ต้นกล้าเหี่ยว หักล้มและตาย ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ,กิ่ง,ลำต้น,เถา,

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ถั่วเหลือง : soyabean (Glycine max)
ถั่วเขียว : Mung BeanGreen BeanGreen GramGolden Gram (Vigna radiata)
ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut (Arachis hypogaea)
ถั่วฝักยาว : yardlong bean, asparagus bean (Vigna sinensis var. sesquipedalis)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

ถั่วมะแฮะ, ถั่วแระ : pigeon pea (Cajanus cajan)
ปอเทือง : sunn-hemp (Crotalaria juncea)
ถั่วเหลือง : wild soybean, reseeding soybean (Glycine soja)
ถั่วแขก, ถั่วแดงหลวง : common bean, red kidney bean, kidney bean (Phaseolus vulgaris)
ถั่วลันเตา : pea, garden pea (Pisum sativum)
ถั่วอะซูกิ : adzuki bean (Vigna angularis )
ถั่วเขียวเมล็ดดำ : black gram (Vigna mungo)
ถั่วเขียว : Mung BeanGreen BeanGreen GramGolden Gram (Vigna radiata)
ถั่วพุ่ม : cowpea (Vigna unguiculata)

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

ลำต้น กิ่ง ใบ

การแพร่กระจาย (Distribution)

พบในแหล่งปลูกพืชตระกูลถั่วทั่วไป พบได้ทั่วประเทศโดยเฉพาะภาคเหนือและภาคกลาง

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

ตัวเบียนหนอน (Plutachis sp.,Eulophid), ตัวเบียนดักแด้ (Biosteres sp.,Pteromalid),ไส้เดือนฝอย, มดแดงตัวห้ำ Oecophylla smaragdina Fabricius

วิธีการควบคุม (Control measure)

ก่อนหยอดเมล็ดถั่วควรคลุกเมล็ดด้วยสารคลุกเมล็ด หากไม่ได้คลุกเมล็ดควรหยอดสารในหลุมปลูก ใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัด

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สวนสัตว์แมลงสยาม แม่ริม เชียงใหม่. 591 หน้า.
[3] สถาบันวิจัยพืชไร่. มปป. แมลงศัตรูถั่วเหลือง. กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http://210.246.186.28/fieldcrops/vsoy/index.HTM
[4] สำนักพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร. มปป. หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว (Bean fly). กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http//forecast.doae.go.th/web/longbean/323-animal-pests-of-longbean/1129-bean-fly.html

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication