ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name) Melanagromyza sojae (Zehntner)
ชื่อพ้อง (Synonym) Agromyza producta, Agromyza sojae, Melanagromyza producta, Melanagromyza prolifica
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai) แมลงวันหนอนเจาะโคนต้นถั่ว
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name) soybean stem miner
Phylum Arthropoda
Class Insecta
Order Diptera
Family Agromyzidae
Genus Melanagromyza
Species sojae
ตัวเต็มวัยวางไข่บริเวณใบทั้งใบเดี่ยวและใบประกอบ (unifoliate and trifoliate leaves) ใกล้โคนต้น ตัวหนอนที่ฟักออกมาจะเจาะเข้าสู่เส้นใบ ก้านใบ และกัดกินเข้าไปยังบริเวณโคนต้น สามารถเข้าทำลายทุกระยะการเจริญเติบโตของถั่วเหลืองตั้งแต่ระยะต้นกล้าจนถึงระยะออกดอกและติดฝัก ทำให้กิ่ง และลำต้นเหี่ยว ใบร่วง ต้นกล้าเหี่ยว หักล้มและตาย ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ,กิ่ง,ลำต้น,เถา,
พืชอาศัยหลัก (Main host)
ถั่วเหลือง : soyabean (Glycine max)
ถั่วเขียว : Mung BeanGreen BeanGreen GramGolden Gram (Vigna radiata)
ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut (Arachis hypogaea)
ถั่วฝักยาว : yardlong bean, asparagus bean (Vigna sinensis var. sesquipedalis)
พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)
ถั่วมะแฮะ, ถั่วแระ : pigeon pea (Cajanus cajan)
ปอเทือง : sunn-hemp (Crotalaria juncea)
ถั่วเหลือง : wild soybean, reseeding soybean (Glycine soja)
ถั่วแขก, ถั่วแดงหลวง : common bean, red kidney bean, kidney bean (Phaseolus vulgaris)
ถั่วลันเตา : pea, garden pea (Pisum sativum)
ถั่วอะซูกิ : adzuki bean (Vigna angularis )
ถั่วเขียวเมล็ดดำ : black gram (Vigna mungo)
ถั่วเขียว : Mung BeanGreen BeanGreen GramGolden Gram (Vigna radiata)
ถั่วพุ่ม : cowpea (Vigna unguiculata)
ลำต้น กิ่ง ใบ
พบในแหล่งปลูกพืชตระกูลถั่วทั่วไป พบได้ทั่วประเทศโดยเฉพาะภาคเหนือและภาคกลาง
ตัวเบียนหนอน (Plutachis sp.,Eulophid), ตัวเบียนดักแด้ (Biosteres sp.,Pteromalid),ไส้เดือนฝอย, มดแดงตัวห้ำ Oecophylla smaragdina Fabricius
ก่อนหยอดเมล็ดถั่วควรคลุกเมล็ดด้วยสารคลุกเมล็ด หากไม่ได้คลุกเมล็ดควรหยอดสารในหลุมปลูก ใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัด
[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สวนสัตว์แมลงสยาม แม่ริม เชียงใหม่. 591 หน้า.
[3] สถาบันวิจัยพืชไร่. มปป. แมลงศัตรูถั่วเหลือง. กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http://210.246.186.28/fieldcrops/vsoy/index.HTM
[4] สำนักพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร. มปป. หนอนแมลงวันเจาะต้นถั่ว (Bean fly). กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http//forecast.doae.go.th/web/longbean/323-animal-pests-of-longbean/1129-bean-fly.html
Presence
☐ Present: in all parts of the areaAbsence
☐ Absent: no pest recordsTransience
☐ Transient: non-actionable