ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Orseolia oryzae (Wood-Mason)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Cecidomyia oryzae Wood-Mason
Orseolia oryzicola
Pachydiplosis oryzae (Wood-Mason)
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  แมลงบั่ว
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  Asian rice gall midge, paddy gall fly, rice gall fly, rice gall midge, rice stem gall midge

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Diptera
           Family  Cecidomyiidae
              Genus  Orseolia
                Species  Orseolia oryzae

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

ตัวเต็มวัยเข้าวางไข่ในนาได้ตั้งแต่ระยะที่เป็นกล้า ตัวหนอนเข้าทำลายจุดกำเนิดของหน่อข้าว หน่อข้าวจะสร้างหลอดหุ้มตัวหนอนมีลักษณะคล้ายหลอดหอม ต้นที่ถูกทำลายจะไม่ออกรวง ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ,ยอดอ่อน,ลำต้น

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ข้าว : rice (Oryza sativa)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

None Data

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

ใบ / ยอดอ่อน / ลำต้น

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia: Bangladesh, Cambodia, China, India, Indonesia, Laos, Lebanon, Malaysia, Myanmar, Nepal, Pakistan, Philippines, Sri Lanka, Taiwan, Thailand, Vietnam

ประเทศไทย : พบในแหล่งปลูกข้าวพบในภาคเหนือ (เฉพาะที่จังหวัดตาก แพร่ ลำปาง น่าน พะเยา แม่ฮ่องสอน เชียงราย เชียงใหม่) และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (จังหวัดเลย อุบลราชธานี หนองคาย นครพนม สกลนคร)

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

Amblysius imbricatus , Arbela nitidula, Bacillus thuringiensis thuringiensis, Carabidae sp., Casnoidea indica, Casnoidea interstitialis, Eurytoma setitibia, Nabis capsiformis, Neanastatus cinctiventris, Neanastatus oryzae, Obtusiclava oryzae , Ophionea ishii, Ophionia indica, Paederus fuscipes, Platygaster oryzae , Platygaster foersteri, Propicroscytus mirificus, Steinernema carpocapsae, Typhlodromus imbricatus

วิธีการควบคุม (Control measure)

-เลื่อนเวลาปลูก
-ใช้พันธุ์ต้านทาน
-ใช้สารเคมี

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] งานวินิจฉัยและกักกันศัตรูพืช. 2536. การวินิจฉัยโรค-แมลงศัตรูพืชและการควบคุม. เอกสารประกอบการฝึกอบรมทางวิชาการ ณ สถาบันวิจัยและพัฒนาแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน. 10-14 พฤษภาคม 2536.
[3] สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน). มปป. เพลี้ยจักจั่นปีกลายหยัก (zigzag leafhopper). URL http://kasetinfo.arda.or.th/rice/rice-cultivate_enemy_insect2zigzag%20leafhopper.html
[4] สืบศักดิ์ สนธิรัตน. 2543. การจัดการศัตรูพืช. สำนักพิมพ์รั้วเขียว, กรุงเทพฯ.
[5] อนันต์ สกุลกิม. 2540. เอกสารคำสอนรายวิชาแมลงสำคัญทางเศรษฐกิจ. ภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. 370 หน้า.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication