ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Bactrocera dorsalis (Hendel, 1912)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Bactrocera (Bactrocera) dorsalis Drew & Hancock, 1994
Bactrocera (Bactrocera) invadens Drew et al., 2005
Bactrocera (Bactrocera) papayae Drew & Hancock, 1994
Bactrocera (Bactrocera) philippinensis Drew & Hancock, 1974
Bactrocera (Bactrocera) variabilis Lin & Wang
Bactrocera ferruginea Bezzi, 1913
Bactrocera invadens Drew, Tsuruta & White
Bactrocera papayae Drew & Hancock
Bactrocera philippinensis
Chaetodacus ferrugineus Bezzi, 1916
Chaetodacus ferrugineus dorsalis Bezzi, 1916
Chaetodacus ferrugineus var. dorsalis Hendel, 1915
Chaetodacus ferrugineus var. okinawanus Shiraki, 1933
Dacus (Bactrocera) dorsalis Hardy, 1977
Dacus (Bactrocera) semifemoralis Tseng et al., 1992
Dacus (Bactrocera) vilanensis Tseng et al., 1992
Dacus (Strumeta) dorsalis Hardy & Adachi, 1956
Dacus dorsalis Hendel, 1912
Dacus ferrugineus (Fabricius, 1805)
Musca ferruginea Fabricius, 1794, preocc.
Strumeta dorsalis Hering, 1956
Strumeta dorsalis okinawa Shiraki, 1968
Strumeta ferruginea Hering, 1956
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  แมลงวันทอง
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  oriental fruit fly

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Diptera
           Family  Tephritidae
              Genus  Bactrocera
                Species  Bactrocera dorsalis

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

ระยะหนอนเป็นระยะเดียวที่เข้าทำลายผลผลิต ตัวเมียวางไข่ในผลและเข้าดักแด้ในดิน หนอนอาศัยอยู่ใต้ผิวเปลือกชอนไชอยู่ภายในและมีน้ำเยิ้มไหลออกทางรูที่ถูกเจาะทำให้เน่าและร่วงหล่น ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ผล

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ฝรั่ง : guava (Psidium guajava)
มะม่วง : mango (Mangifera indica)
ชมพู่ : rose apple (Eugenia sp.)
มะม่วงหิมพานต์ : cashew nut (Anacardium occidentale)
น้อยหน่า : cherimoya (Annona cherimola)
ทุเรียนเทศ : soursop (Annona muricata)
custard apple (Annona reticulata)
สาเก : breadfruit (Artocarpus altilis)
ขนุน : jackfruit (Artocarpus heterophyllus)
จำปาดะ, จำปาเดาะ : Champedak (Artocarpus integer)
พริก, พริกหวาน, พริกชี้ฟ้า : chili, pepper, bell pepper, goat pepper (Capsicum annuum)
พริกขี้หนู : bird pepper (Capsicum frutescens)
มะละกอ : papaya/pawpaw (Carica papaya)
ละมุดขาว : white sapote (Casimiroa edulis)
พืชตระกูลส้ม : (Citrus spp.)
พืชสกุลแตง, พืชสกุล Cucumis : melon (Cucumis sp.)
พลัมญี่ปุ่น : loquat (Eriobotrya japonica))
มังคุด : mangosteen (Garcinia mangostana)
พลับ : stone fruit (Prunus sp.)
แพร์ : European pear (Pyrus communis)
Oriental pear tree (Pyrus pyrifolia)
ทับทิม : pomegranate (Punica granatum)
lilly pillies (Syzygium sp.)
ชมพู่แก้มแหม่ม : Java Apple (Syzygium samarangense)
โกโก้ : cocoa (Theobroma cacao)
พุทรา : jujube (Ziziphus mauritiana)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

None Data

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

ผล

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia:  Bangladesh, Bhutan, Brunei Darussalam, Cambodia, China, India, Indonesia, Japan, Laos, Malaysia, Myanmar, Nepal, Oman, Pakistan,  Philippines, Singapore, Sri Lanka, Taiwan, Thailand,  United Arab Emirates, Vietnam
Africa:  Angola, Benin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Cameroon, Cape Verde, Central African Republic, Chad, Comoros, Congo, Congo Democratic Republic, Cote d'lvoire, Equatorial Guinea, Ethiopia,  Gabon, Gambia, Ghana, Guinea, Guinea-Bissau, Kenya, Liberia, Madagascar (restricted distribution), Mali, Mauritania, Mauritius, Mayotte, Mozambique, Namibia, Niger, Nigeria, Rwanda, Senegal, Sierra Leone, South Africa Madagascar (restricted distribution), Sudan, Swaziland, Tanzania, Togo, Uganda, Zambia, Zimbabwe
North America: USA (restricted distribution)
Europe:   Italy
Oceania:  French Polynesia, Northern Mariana Islands, Palau, Papua New Guinea

ประเทศไทย : พบในแหล่งปลูกไม้ผลทั่วประเทศ พบมากในภาคกลางและภาคเหนือ

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

แมลงเบียนหนอน (Diachasmimorpha longicoudata), ตัวห้ำ(นก,มด,แมงมุม), Biosteres spp., Pachycrepoideus vindemmiae Rondani, Pheidologeton diversus Jerdon

วิธีการควบคุม (Control measure)

-ใช้แมลงศัตรูธรรมชาติ
-รักษาแปลงปลูกให้สะอาด
-ห่อผลด้วยวัสดุต่างๆ

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Ramasodi, R.M. 2008. Pest risk analysis on hand luggage at OR Tambo international airport: A case study of flights from Cameroon, India and Kenya. University of Dretoria. 107 p. URL http:// upetd.up.ac.za/thesis/available/etd-02112009…/unrestricted/dissertation.pdf
[3] งานวินิจฉัยและกักกันศัตรูพืช. 2536. การวินิจฉัยโรค-แมลงศัตรูพืชและการควบคุม. เอกสารประกอบการฝึกอบรมทางวิชาการ ณ สถาบันวิจัยและพัฒนาแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน. 10-14 พฤษภาคม 2536.
[4] จรัสศรี วงศ์กำแหง. 2553. การป้องกันกำจัดแมลงและสัตว์ศัตรูลองกอง, หน้า 29-42. ใน เอกสารประกอบการอบรมเทคโนโลยีการจัดการคุณภาพผลผลิตลองกองในจังหวัดชายแดนภาคใต้. วันที่ 30 กรกฎาคม 2553. กลุ่มวิชาการ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 8 กรมวิชาการเกษตร.
[5] ศิริวรรณ ทุนคุ้มทอง, สุดารัตน์ เชาวลิตร, เปรมพันธุ์ ชัยพร และ วิวัฒน์ เสือสะอาด. 2547. การสำรวจรวบรวม และประเมินผลศัตรูธรรมชาติของแมลงศัตรูพืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจในประเทศไทย, หน้า 1-15. ใน การประชุมวิชาการประจำปี 2547. ศูนย์วิจัยควบคุมศัตรูพืชโดยชีวินทรีย์แห่งชาติ ภาคกลาง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน, นครปฐม.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication