ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Melanaphis sacchari (Zehntner)
ชื่อพ้อง (Synonym)  Aphis pheidolei Theobald, 1916
Aphis sacchari Zehntner
Aphis sorghella Schouteden, 1906
Aphis sorghi Theobald, 1904
Longiunguis sacchari (Zehntner)
Melanaphis sorghi (Theobald)
Rhopalosiphum sacchari (Zehntner)
Sipha sacchari (Zehntner)
Uraphis sorghi (Theobald)
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  เพลี้ยอ่อนอ้อย
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  sugarcane aphid, cane aphid, dura asyl fly, green sugarcane aphid, grey aphid, sorghum aphid, sorghum aphid, sugar cane aphid, yellow sugarcane aphid

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Phylum  Arthropoda
    Class  Insecta
       Order  Hemiptera
           Family  Aphididae
              Genus  Melanaphis
                Species  Melanaphis sacchari

ลักษณะการทำลาย (Infestation)

ตัวอ่อนและตัวเต็มวัยเข้าทำลายพืชได้ทุกระยะ ดูดน้ำเลี้ยงจากใบ ลำต้น ช่อดอก เมล็ดอ่อน ถ่ายมูลน้ำหวานทำให้มีราดำปกคลุมทำให้ชะงักการเจริญเติบโต เมล็ดลีบสกปรก ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ,ลำต้น,ช่อดอก,เมล็ด

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

อ้อย : sugarcane (Saccharum officinarum)
ข้าวโพด : corn, maize (Zea mays)
ข้าวฟ่าง : sorghum (Sorghum bicolor)
ข้าวสาลี : wheat (Triticum aestivum)
ข้าวโอ๊ต : oat (Avena sativa)
ข้าวบาร์เลย์ : barley (Hordeum vulgare)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

ข้าว : rice (Oryza sp.)
ข้าวโพด : corn, maize (Zea mays)

ส่วนของพืชที่ใช้เป็นที่อาศัย (Harboring plant part)

ลำต้น / เมล็ด

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia:  Bangladesh, Bhutan, China, Georgia (Republic of), India, Indonesia, Iran, Iraq, Israel, Japan, Jordan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Korea (DPR), Korea (Republic of), Laos, Malaysia, Myanmar, Nepal, Pakistan, Philippines, Saudi Arabi, Singapore, Sri Lanka, Taiwan, Thailand, Vietnam, Yemen
Africa:  Angola, Benin, Botswana, Burundi, Cameroon, Central African Republic, Chad, Congo Democratic Republic, Cote d'lvoire, Egypt, Ethiopia, Gambia, Kenya, Lesotho, Madagascar, Malawi, Mali, Mauritius, Mozambique, Namibia, Nigeria, Reunion, Senegal, Sierra Leone, Somalia, South Africa, Sudan, Swaziland, Tanzania, Togo, Uganda, Zambia, Zimbabwe
North America: Mexico, USA 
Central America and Caribbean:  Grenada, Guadeloupe, Guatemala, Haiti, Jamaica, Martinique, Puerto Rico, Saint Kitts and Nevis, Saint Vincent and the Grenadines, Trinidad and Tobago
South America: Argentina (restricted distribution), Brazil Colombia, Ecuador, Guyana, Peru, Suriname, Uruguay (restricted distribution), Venezuela (restricted distribution)
Europe:  Spain Sweden, Switzerland, United Kingdom, Yugoslavia
Oceania:  Australia, Palau, Papua New Guinea

ประเทศไทย : พบในแหล่งปลูกอ้อย ข้าวโพด ข้าวฟ่าง ข้าวสาลี พบได้ทั่วประเทศ

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (Favorable condition)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

ด้วงเต่า (Menochilus sexmaculatus,Micraspis dicolor), แมลงวัน (Coccinella transversalis), แมลงหางหนีบ (Sysphus bealteatus), แมลงช้างปีกใส (Prereus msimulans), ตัวเบียน (Chrysopa mbasalis), Aphelinus desantisi, Brumoides lineatus, Ceraeochrysa cubana, Cheilomenes sexmaculata, Chrysopa orestes, Coelophora saucia, Diomus notescens, Encarsia sophia, Hyperaspis reppensis, Ischiodon aegyptius, Lysiphlebia sp., Micromus timidus, Orius minutus, Pseudaspidimerus trinotatus, Scymnodes lividigaster, Sphaerophoria macrogaster

วิธีการควบคุม (Control measure)

-ใช้ศัตรูธรรมชาติ
-ใช้สารเคมีในการป้องกันกำจัด

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] คณะกรรมการถ่ายทอดเทคโนโลยี. 2540. การระบาดของแมลงและสัตว์ศัตรูพืชที่สำคัญทางเศรษฐกิจ. กองกีฏและสัตววิทยา กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 94 หน้า.
[3] พิสุทธิ์ เอกอำนวย. 2553. โรคและแมลงศัตรูพืชที่สำคัญ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สวนสัตว์แมลงสยาม แม่ริม เชียงใหม่. 591 หน้า.
[4] สำนักพัฒนาคุณภาพสินค้าเกษตร. มปป. แอลฟาทอกซินในข้าวโพด. กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL http//forecast.doae.go.th/web/corn/175-disease-of-corn/607-alpha-sim-tak-in-corn.html
[5] โกศล เจริญสม. 2525. แมลงอ้อย. ภาควิชากีฎวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 108 หน้า.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication