Stachytarpheta jamaicensis (L.) Vahl

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Stachytarpheta jamaicensis (L.) Vahl
ชื่อพ้อง (Synonym)  Abena jamaicensis (L.) Hitchc.
Stachytarpheta bogoriensis Zoll. & Moritzi
Stachytarpheta indica var.jamaicensis (L.) Razi 
Stachytarpheta jamaicensis  f.atrocoerulea Moldenke
Stachytarpheta jamaicensis var.longifolia Hiern
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  พันงูเขียว เดือยงู
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  Jamaica vervain, light blue snakeweed

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Verbenaceae
    Genus  Stachytarpheta
          Species  jamaicensis
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียวและวัชพืชข้ามปี วัชพืชประเภทใบกว้าง อายุปีเดียว ไม้ล้มลุก สูง 50100 ซม. ลำต้นและกิ่งเป็นสี่เหลี่ยม ใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปไข่หรือรูปไข่แกมรูปรี กว้าง 1.55 ซม. ยาว 28 ซม. โคนใบสอบเรียว ขอบใบจักฟันเลื่อย ดอกเป็นช่อกระจะ ยาว 2030 ซม. ออกที่ปลายยอด ก้านช่อดอกรูปทรงกระบอก ดอกบานจากล่างขึ้นบน กลีบดอกสีม่วงอ่อนหรือสีม่วงแกมน้ำเงิน โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดปลาย แยกเป็น 5 แฉก ผลมีกลีบเลี้ยงติดคงทน

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

พบขึ้นตามพื้นที่น้ำขังแฉะและพื้นที่รกร้าง เป็นวัชพืชในพืชไร่และพืชสวน

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia:  Cambodia, China, India, Indonesia, Malaysia, Philippines, Sri Lanka (restricted distribution), Syria, Taiwan, Thailand, Vietnam
Africa: Ghana, Kenya, Madagascar, Malawi, Mauritius, Nigeria, South Africa, Tanzania, Zambia
North America: Mexico, USA 
Central America and Caribbean: Anguilla, Antigua and Bahamas, Barbados, Belize, Costa Rica, Cuba, Dominica, Dominican Republic, El Salvador, Grenada, Guadeloupe, Guatemala, Haiti, Honduras, Jamaica, Martinique, Montserrat, Netherlands Antilles, Nicaragua, Panama, Puerto Rico, Saint Kitts and Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Trinidad and Tobago
South America: Brazil, Colombia, Ecuador, French Guiana, Guyana, Suriname, Venezuela 
Oceania:  Australia, French Polynesia, New Caledonia, Niue, Papua New Guinea, Samoa, Solomon Islands, Tonga

ประเทศไทย : พบที่จังหวัดพะเยา

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Ananas comosus (สับปะรด : pineapple)
    Cocos nucifera (มะพร้าว : coconut)
    Colocasia esculenta (เผือก : taro)
    Elaeis guineensis (ปาล์มน้ำมันแอฟริกัน : African oil palm)
    Glycine max (ถั่วเหลือง : soyabean)
    Hevea brasiliensis (ยาง : rubber)
    Manihot esculenta (มันสำปะหลัง : cassava)
    Musa textilis (กล้วย, กล้วยดำ : abaca)
    Nicotiana tabacum (ยาสูบ : tobacco)
    Oryza sativa (ข้าว : rice)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

 ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้ ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication