ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Euphorbia heterophylla L.
ชื่อพ้อง (Synonym)  Agaloma angustifolia Raf., Cyathophora ciliata Raf., Cyathophora heterophyla (L.) Raf., Cyathophora picta Raf., Euphorbia calyciflora Sessé & Moc.
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  หญ้ายาง  ใบต่างดอก
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  chamaesyce hirta, Mexican fireplant, painted spurge, red milkweed, wild pointsettia

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Euphorbiaceae
    Genus  Euphorbia
          Species  geniculata
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียว วัชพืชใบกว้าง อายุปีเดียว หญ้ายางเป็นพืชต่างประเทศ ระบาดเข้ามาในประเทศไทยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 พบครั้งแรกที่สถานีทดลองเกษตรกรรมศรีสำโรงในราวปี พ.ศ. 24922493 และแพร่พันธุ์ไปอย่างรวดเร็วจนกลายเป็นวัชพืช เจริญงอกงามในที่ดินปนทราย พบตามที่ดอนทั้วไป เป็นพืชใบกว้าง รากแข็งหยั่งดินลึก ต้นสูงประมาณ 30 ซม. ลำต้นกลวงและอ่อนมียางขาว สีม่วงแดง ก้านใบสีม่วงแดงเข่นกันและมีขน ใบเดี่ยวออกตามข้อๆละใบ ขอบใบจักละเอียดแหลม ดอกออกที่ยอดเป็นกระจุก มีทั้งดอกตัวผู้และดอกต้วเมียปนกัน ดอกสีขาวอมเขียว ลูกแก่จะแตกเป็น 3 กลีบๆละ 1 เมล็ด เมล็ดแก่สีดำ ต้นอ่อนคล้ายกับต้นผักบุ้งจีน

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

เจริญได้ในที่น้ำไม่ท่วมขัง ตามที่รกร้างว่างเปล่าทั่วไป เจริญงอกงามในที่ดินปนทราย เป็นวัชพืชในพืชผัก และพืชไร่ และพืชสวนทั่วไป

การแพร่กระจาย (Distribution)

พบตามที่ดอนทั้วไปและที่รกร้าง ระบาดเข้ามาในประเทศไทยหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 พบครั้งแรกที่สถานีทดลองเกษตรกรรมศรีสำโรงในราวปี พ.ศ. 2492-2493 และแพร่พันธุ์ไปอย่างรวดเร็วจนกลายเป็นวัชพืช

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Arachis hypogaea (ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut)
    Glycine max (ถั่วเหลือง : soyabean)
    Gossypium spp. (ฝ้าย : cotton)
    Saccharum officinarum (อ้อย : sugarcane)
    Vigna unguiculata (ถั่วพุ่ม : cowpea)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)
    Zingiber officinale (ขิง : ginger)
    Allium cepa (หอมหัวใหญ่ : onion)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้ ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง เป็นต้น.

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL: http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Noda, K. 1984. Major weeds in Thailand. illustrated by color. Project Mannual No.1 JICA/DOA., MOAC, Thailand. 142 pp.
[3] Plants Database. 2013. Needle and thread. Natural Resources Conservation Service (NRCS). USDA. URL: http://plants.usda.gov/java/
[4] พรชัย เหลืองอาภาพงศ์. 2540. วัชพืชศาสตร์. โรงพิมพ์ลินคอร์น, กรุงเทพฯ. หน้า 106-134, 467-492, 225-239.
[5] อำไพ ยงบุญเกิด. 2514. เอกสารทางวิชาการ วัชพืชบางชนิดในไร่ข้าวโพด. กองพืชพันธุ์ กรมกสิกรรม. 31 หน้า.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication