ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name) Ludwigia hyssopifolia (G.Don) Exell
ชื่อพ้อง (Synonym) Fissendocarpa linifolia (Vahl) Bennet, Jussiaea fissendocarpa Haines, Jussiaea hyssopifolia G.Don, Jussiaea linifolia Vahl, Jussiaea weddellii Micheli
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai) เทียนนา ผักกะเดียง
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name) water primrose
Family Onagraceae
Genus Ludwigia
Species hyssopifolia
Variety
วัชพืช วัชพืชประเภทใบกว้าง ใบเลี้ยงคู่ ไม้ล้มลุก อายุปีเดียว สูง 3070 ซม. ลำต้นเป็นเหลี่ยม สีเขียวปนม่วงแดง ใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบรูปใบหอกแกมรูปขอบขนาน ปลายแหลม โคนใบสอบ ขอบใบเรียบ ดอกเป็นดอกเดี่ยวออกตามซอกใบ ก้านดอกสั้น ดอกขนาดเล็กเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 1 ซม. กลีบเลี้ยงสีเขียว 4 กลีบ โคนติดกันและติดกับรังไข่จนเป็นผล กลีบดอก 4 กลีบ สีเหลือง ร่วงง่าย เกสรเพศผู้ 8 อัน รังไข่เชื่อติดกับฐานดอกและโคนกลีบเลี้ยง ผลเป็นผลเดี่ยวแบบแห้งแก่แล้วแตก สีม่วงแดง รูปทรงกระบอก ยาว 12 ซม. ปลายผลแยกเป็น 4 แฉก เมล็ดจำนวนมากรูปกระสวยกลมสีน้ำตาลแดง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด
เป็นวัชพืชที่พบทั่วไปในที่น้ำขังที่มีระดับน้ำไม่สูงมาก ที่ดินมีความชุ่มชื้นสูง เช่น หนองน้ำ แอ่งน้ำ ทางระบายน้ำข้างทาง ริมตลิ่ง เป็นวัชพืชที่พบทั่วไปในนาข้าว หรือในแปลงพืชอื่นที่ปลูกหลังเก็บเกี่ยวข้าว เช่น ถั่วเหลือง ถั่วเขียว พืชผัก หากขึ้นในน้ำตื้นๆ โคนต้นและรากบริเวณที่แช่น้ำจะเห็นเนื้อเยื่อสีขาวหุ้ม เป็นเนื้อเยื่อที่ช่วยในการหายใจ เทียนนา สร้างเมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก ประมาณ 75,000 เมล็ดต่อต้น สามารถแพร่กระจายไปไกลๆ โดยกระแสน้ำ หรือตกอยู่ที่ผิวดิน เมื่อภาวะเหมาะสมทั้งอุณหภูมิ แสง และความชื้น ก็จะงอกขึ้นมา เทียนนาสามารถงอกได้ในช่วงอุณหภูมิ 10-40 องศาเซลเซียส แต่ภาวะที่เหมาะสมคือ 15-35 องศาเซลเซียส เมล็ดจะงอกได้ลดลงในที่น้ำท่วมขังมากกว่า 2 เซนติเมตร หรือฝังอยู่ในดินประมาณ 1 เซนติเมตร เนื่องจากแสงเป็นปัจจัยที่สำคัญประการหนึ่งในการงอกของเทียนนา แต่เมื่องอกแล้วเทียนนาสามารถเจริญเติบโตได้แม้ในที่น้ำท่วมขังสูงถึง 10 เซนติเมตร
เทียนนาสามารถแพร่กระจายเป็นระยะทางไกลๆ โดยกระแสน้ำ มีรายงานว่าเมล็ดเทียนนาติดไปกับเส้นใยมะพร้าวที่จะนำไปเป็นวัสดุปลูกพืชในสเปน เทียนนาเป็นวัชพืชที่พบในพืชหลายชนิดในพืชหลายชนิด เช่น นาข้าวในที่ลุ่ม น้ำท่วมขัง ทั้งนาหว่านและนาดำ ทั่วไปในเขตร้อน
Gossypium (ฝ้าย : cotton)
Nicotiana tabacum (ยาสูบ : tobacco)
Oryza sativa (ข้าว : rice)
-
ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้ ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง
[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL: http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Noda, K. 1984. Major weeds in Thailand. illustrated by color. Project Mannual No.1 JICA/DOA., MOAC, Thailand. 142 pp.
[3] Plants Database. 2013. Needle and thread. Natural Resources Conservation Service (NRCS). USDA. URL: http://plants.usda.gov/java/
[4] พรชัย เหลืองอาภาพงศ์. 2540. วัชพืชศาสตร์. โรงพิมพ์ลินคอร์น, กรุงเทพฯ. หน้า 106-134, 467-492, 225-239.
[5] ศูนย์รวมข้อมูลสิ่งมีชีวิตในประเทศไทย. 2555" URL: http://www.thaibiodiversity.org/
[6] สุชาดา ศรีเพ็ญ และ คุณหญิง. 2545. พรรณไม้น้ำในประเทศไทย. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 312 หน้า.
[7] อุทยานธรรมชาติวิทยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ. 2556. การศึกษาวิจัยทางพฤษศาสตร์. URL:http://kanchanapisek.or.th/kp14/project_dev/project_area/Ratburi/plant.php
Presence
☐ Present: in all parts of the areaAbsence
☐ Absent: no pest recordsTransience
☐ Transient: non-actionable