Portulaca oleracea L.

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Portulaca oleracea L.
ชื่อพ้อง (Synonym)  Portulaca consanguinea Schltdl.
Portulaca fosbergii Poelln.
Portulaca fosbergii var.major Poelln.
Portulaca intermedia Link ex Schltdl.
Portulaca latifolia Hornem.
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ผักเบี้ยใหญ่ ผักเบี้ยดอกเหลือง
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  common purslane

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Portulacaceae
    Genus  Portulaca
          Species  Portulaca oleracea
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียว วัชพืชใบกว้างอายุฤดูเดียว พืชล้มลุกต้นเตี้ย แผ่ไปตามพื้นดิน ยาวประมาณ 30 ซม. ลำต้นอวบน้ำเรียบสีม่วงแดง ใบเดี่ยว ปลายใบมน ไม่เห็นเส้นใบเพราะใบหนาอวบน้ำ ใบออกตามข้อๆละใบ สลับข้างกัน เว้นแต่ที่ยอดจะมีใบเป็นกระจุกประมาณ 45 ใบ ก้านใบสั้นมาก ดอกออกตามยอด กลีบดอกชั้นนอกสีเขียว 2 กลีบ กลีบชั้นในสีเหลือง 5 กลีบ บานตอนเช้า เหี่ยวเร็ว ลูกเมื่อแก่แล้วจะแตกตรงกลางตามขวางแยกออกเป็น 2 ฝา เมล็ดมากและเล็กขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.5 มม. สีดำ ออกดอกตลอดปี ทนทานต่อความแห้งแล้ง ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

พื้นที่ดอนโล่งแจ้ง มีร่มเงาเล็กน้อย

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia: Afghanistan, Bangladesh, Cambodia, China, India, Indonesia, Iran, Iraq, Israel, Japan, Jordan, Korea (Republic of), Lebanon, Malaysia, Myanmar, Nepal, Pakistan, Philippines, Saudi Arabi, Singapore, Sri Lanka, Syria, Taiwan, Thailand, Turkey, Vietnam
Africa: Algeria, Angola, Burundi, Congo, Congo Democratic Republic, Cote d'lvoire, Egypt, Ethiopia, Ghana, Guinea, Kenya, Lesotho, Liberia, Libya, Mali, Mauritius, Morocco, Mozambique, Niger, Nigeria, Rwanda, Senegal, Seychelles, Sierra Leone, Somalia, South Africa, Sudan, Tanzania, Uganda, Zambia, Zimbabwe
North America: Burmuda, Canada, Mexico, USA 
Central America and Caribbean: Anguilla, Bahamas, Barbados, British Virgin Islands, Costa Rica, Cuba, Dominica, Dominican Republic, Grenada, Guadeloupe, Guatemala, Haiti, Honduras, Jamaica, Martinique, Montserrat, Netherlands Antilles, Nicaragua, Panama, Puerto Rico, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Trinidad and Tobago, Turk and Caicos Island, United States Virgin Islands
South America: Argentina, Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, Ecuador, French Guiana, Paraguay, Peru, Suriname,  Uruguay, Venezuela 
Europe: Albania, Austria, Belgium, Bulgaria, Cyprus, Czech Republic, Estonia, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Italy, Latvia, Netherlands, Norway, Poland, Portugal, Russian Federation, Spain, Switzerland, United Kingdom, Yugoslavia
Oceania:  Australia, Fiji, Micronesia Federated states of, New Zealand

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

   Oryza sativa (ข้าว : rice)
    Allium cepa (หอมหัวใหญ่ : onion)
    Apium graveolens (คื่นช่าย : celery)
    Asparagus officinalis (หน่อไม้ฝรั่ง : asparagus)
    Beta vulgaris var. saccharifera (ผักกาดแดง : Beetroot, Sugarbeet)
    Brassicaceae (พืชวงศ์ Brassicaceae, พืชวงศ์ผักกาด : Brassicaceae)
    Glycine max (ถั่วเหลือง : soyabean)
    Saccharum officinarum (อ้อย : sugarcane)
    Sesamum indicum (งา : sesame)
    Solanum lycopersicum (มะเขือเทศ : tomato)
    Solanum tuberosum (มันฝรั่ง : potato)
    Triticum aestivum (ข้าวสาลี : wheat)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

 ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้   ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication