Cyperus compressus L.

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Cyperus compressus L.
ชื่อพ้อง (Synonym)  Chlorocyperus compressus (L.) Palla, Cyperus brachiatus Poir., Cyperus caffer G.Bertol., Cyperus compressus var. brachiatus (Poir.) Nees, Cyperus compressus var. capillaceus C.B.Clarke
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  กกดอกแบน
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  annual sedge

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Cyperaceae
    Genus  Cyperus
          Species  compressus
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

พืชใบเลี้ยงเดี่ยว จัดเป็นวัชพืชประเภทกก อายุสั้นฤดูเดียว แตกกอแผ่กว้าง ต้นตั้งตรง สูง 10-45 ซม. ใบรูปแถบ กว้าง 1-5 มม. ยาว 5-25 ซม. วงใบประดับรองรับช่อดอกรูปร่างคล้ายใบ 2-5 ใบ ยาวกว่าความยาวช่อแขนง ช่อดอกเป็นช่อเดี่ยวหรือช่อกระจุกเชิงประกอบ แตกช่อแขนง 3-10 ช่อ ยาว 2-10 ซม. แต่ละช่อแขนงมีช่อดอกย่อย 3-10 ช่อ เรียงเป็นกลุ่มเป็นรูปนิ้วมือ ช่อดอกย่อยแบนข้าง รูปขอบขนาน กาบช่อย่อยปลายเป็นติ่งหนาม เกสรเพศเมีย 3 ผลขนาดเล็กรูปไข่กว้าง มี 3 มุม มีจุดโปร่งแสงขนาดเล็ก ผลิตเมล็ดได้ตลอดปี ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

เป็นวัชพืชที่มักชอบขึ้นในที่มีความชื้นสูง หรือชื้นแฉะ ทั้งในดินและดินทราย

การแพร่กระจาย (Distribution)

พบทั่วไปในตามชายน้ำ ที่ที่มีน้ำท่วมขังไม่ลึกนัก เช่น ริมคันคลอง หนอง บึง ทุ่งหญ้า สามารถทนแล้งได้ พบเป็นวัชพืชในนาข้าวในช่วงที่ไม่มีน้ำท่วมขัง และพืชอื่นๆ ที่ปลูกตามหลังการทำนา เช่น ถั่วเหลือง ถั่วเขียว พืชผัก นอกจากนี้พบในสวนปาล์มน้ำมัน หรือพืชอื่นๆ ที่ปลูกในสภาพร่องสวน พบทุกภาคของประทศไทย

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Oryza sativa (ข้าว : rice)
    Saccharum officinarum (อ้อย : sugarcane)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

ควบคุมโดยการถอนออก หรือไถกลบ ก่อนที่พืชจะออกดอก หรือปล่อยน้ำให้ท่วมยอดขณะที่กกขนากยังต้นเล็ก จะทำให้พืชนี้ตายได้ ใช้สารกำจัดวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และถูกต้องกับระยะเวลาการใช้ เช่นในนาข้าว เพรททิลาคลอร์, บิวทาคลอร์ ใช้ก่อนวัชพืชงอก และหลังวัชพืชงอกใช้ เมทซัลฟูรอน-เมทธิล+คลอริมูรอน-เอทธิล, 2,4-D, บีสไพริแบก-โซเดียม, โพรพานิล, ไพราโซซัลฟูรอน-เอทธิล เป็นต้น ซึ่งอัตราการใช้และระยะเวลาการใช้จำเป็นต้องศึกษาฉลากกำกับสารกำจัดวัชพืชให้ดีก่อนใช้

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL: http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Global Invasive Species Database. 2005. Paspalum scrobiculatum (grass). URL: http://www.issg.org/database/species/ecology.asp?si=1423&lang=EN
[3] ITIS Report. 2012. Eleocharis dulcis (Burm. f.) Trin. ex Hensch. URL: http://www.itis.gov/servlet/ SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=506699
[4] Plants Database. 2013. Needle and thread. Natural Resources Conservation Service (NRCS). USDA. URL: http://plants.usda.gov/java/
[5] The Plant List. 2010. Version 1. Cyperus compressus L. Published on the Internet. URL: http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-236092
[6] USDA, ARS, National Genetic Resources Program. nd. Germplasm Resources Information Network - (GRIN) [Online Database]. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. URL: http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?402807
[7] ประวิทย์ สุรนีรนาถ. พรรณไม้น้ำในประเทศไทย. กองประมงน้ำจืด กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL:http://www.ku.ac.th/fish/mfish.html/aqplant/aqpindex.html
[8] พรชัย เหลืองอาภาพงศ์. 2540. วัชพืชศาสตร์. โรงพิมพ์ลินคอร์น, กรุงเทพฯ. หน้า 106-134, 467-492, 225-239.
[9] ศูนย์รวมข้อมูลสิ่งมีชีวิตในประเทศไทย. 2555" URL: http://www.thaibiodiversity.org/
[10] อุทยานธรรมชาติวิทยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ. 2556. พันธุ์ไม้พื้นล่าง: กกดอกแบน. URL:http://www.kanchanapisek.or.th/kp14/project_dev/project_area/Ratburi/plant_page21.php?plantid=2&page

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication