Sphenoclea zeylanica Gaertn.

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Sphenoclea zeylanica Gaertn.
ชื่อพ้อง (Synonym)  Gaertnera pangati Retz., Gaertnera pongatii Retz., Pongatium indicum Lam., Pongatium spongiosum Blanco, Pongatium zeylanicum Kuntze
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ผักปอดนา ผักพริก จุ้มป๋า ผักปุ่มปลา
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  goose weed

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Sphenocleaceae
    Genus  Sphenoclea
          Species  zeylanica
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียว พืชอายุหลายปี ลำต้น อวบน้ำสูง 3060 ซม.โคนต้นมีปลอกคล้ายฟองน้ำสีขาวหุ้ม ใบ เดี่ยวติดแบบสลับรูปรีหรือรูปขอบขนาน กว้าง 1 ซม. ยาว 2.53.5 ซม. ดอก สีขาวออกเป็นช่อ แบบช่อกระจะลักษณะเป็นก้อนรีสีเขียว กลีบดอกรูประฆัง ผล กลมมีเคลือบสีขาวเมื่อแก่จะแตก เมล็ด จำนวนมาก สีเหลืองหรือสีน้ำตาล

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

ขึ้นในที่ชื้นแฉะ เป็นวัชพืชสำคัญในนาข้าว และพบขึ้นตามขอบแหล่งน้ำที่ระดับน้ำไม่สูงมากนัก

การแพร่กระจาย (Distribution)

ระบาดทั่วไปในนาข้าวภาคกลาง

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Oryza sativa (ข้าว : rice)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

 ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้   ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

 [1] Crop Protection Compendium. 2011. URL: http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Noda, K. 1984. Major weeds in Thailand. illustrated by color. Project Mannual No.1 JICA/DOA., MOAC, Thailand. 142 pp.
[3] Plants Database. 2013. Needle and thread. Natural Resources Conservation Service (NRCS). USDA. URL: http://plants.usda.gov/java/
[4] ประวิทย์ สุรนีรนาถ. มปป. ผักปอด ผักปุ่มปลา. กองประมงน้ำจืด กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. URL:http://www.ku.ac.th/AgrInfo/thaifish/aqplant/aqpt102.html
[5] พรชัย เหลืองอาภาพงศ์. 2540. วัชพืชศาสตร์. โรงพิมพ์ลินคอร์น, กรุงเทพฯ. หน้า 106-134, 467-492, 225-239.
[6] ระบบสืบค้นข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2555. URL:http://www.qsbg.org/Database/Botanic_Book%20full%20option/search_page.asp

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication