Oxalis corniculata L.

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Oxalis corniculata L.
ชื่อพ้อง (Synonym)  Acetosella bakeiana Kuntze.
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ส้มกบ  ส้มสามตา ส้มสังก่า
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  creeping woodsorrel, procumbent yellow woodsorrel, creeping oxalis, creeping woods, yellow oxalis

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Oxalidaceae
    Genus  Oxalis
          Species  Oxalis corniculata
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียวและข้ามปี ประเภทใบกว้าง อายุปีเดียว หรือหลายปี เป็นพืชล้มลุก มีรากตามข้อ สูง 520 ซม. ใบเป็นใบประกอบ มี 3 ใบ ใบย่อยรูปหัวใจ กว้าง 518 มม. ยาว 420 มม. โคนใบสอบ ปลายใบเว้า ก้านใบยาว 410 ซม. ดอกสีเหลือง ออกเป็นช่อมีน้อยดอก ก้านช่อดอกยาวได้ถึง 20 ซม. กลีบดอก 5 กลีบ รูปไข่กลับแกมขอบขนาน กว้าง 26 มม. ยาว 410 มม. ผลเป็นผลแห้ง แก่แล้วแตก รูปทรงกระบอก กว้าง 24 มม. ยาว 1025 มม. เมล็ดรูปไข่แบน ขนาด 1 มม.

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

ตามบริเวณที่ชื้นหรือน้ำขังตี้นๆ ข้างทาง ทุ่งหญ้าและในสวน จากระดับใกล้น้ำทะเล ถึงระดับ 2,500 ม. เป็นวัชพืชในพืชผัก ไม้ผล

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia: Afghanistan, Bhutan, Cambodia, China, Georgia (Republic of), India, Indonesia, Iran, Iraq, Israel, Japan,  Korea (DPR), Korea (Republic of), Malaysia, Oman, Pakistan, Philippines, Qatar, Saudi Arabi, Singapore, Sri Lanka, Taiwan, Thailand, Turkey, Vietnam
Africa:  Botswana, Chad, Cote d'lvoire, Egypt, Ethiopia, Ghana, Guinea, Kenya, Liberia, Malawi, Mali, Mauritius, Mayotte, Morocco, Mozambique, Namibia, Niger, Nigeria, Reunion, Senegal, Seychelles, South Africa, Swaziland, Tanzania, Uganda, Zambia, Zimbabwe
North America:  Burmuda, Canada, Mexico, USA
Central America and Caribbean: Anguilla, Cayman Islands, Costa Rica, Cuba, El Salvador, Guadeloupe, Guatemala, Jamaica, Netherlands Antilles, Puerto Rico, Trinidad and Tobago
South America: Argentina, Bolivia, Brazil, Chile, Colombia, French Guiana, Guyana, Paraguay, Peru, Suriname, Venezuela
Europe: Albania, Austria, Belgium, Bulgaria, Croatia, Denmark, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Iceland, Ireland, Italy, Lithuania, Luxembourg, Malta, Netherlands, Norway, Poland, Portugal , Romania, Russian Federation, Serbia, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland, United Kingdom, Yugoslavia
Oceania:  American Samoa, Australia, Cook Islands, Fiji, French Polynesia, Guam, Kiribati, Marshall Islands, Micronesia Federated states of, Nauru, New Caledonia, New Zealand, Niue, Norfolk Island, Northern Mariana Islands, Palau, Papua New Guinea, Pitcairn Island, Samoa, Solomon Islands, Tonga, Vanuatu, Wallis and Futuna Islands

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Camellia sinensis (ชา : tea)
    Oryza sativa (ข้าว : rice)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)
    Ananas comosus (สับปะรด : pineapple)
    Arachis hypogaea (ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut)
    Manihot esculenta (มันสำปะหลัง : cassava)
   Chrysanthemum sp. (เบญจมาศ : Chrysanthemum)
    Saccharum officinarum (อ้อย : sugarcane)
    Solanum tuberosum (มันฝรั่ง : potato)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

วิธีการควบคุม (Control measure)

 ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้   ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication