Murdannia nudiflora (L.) Brenan

ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Murdannia nudiflora (L.) Brenan
ชื่อพ้อง (Synonym)  Aneilema bracteolatum var. majus Seub., Aneilema bracteolatum var. minus Seub., Aneilema compressum Dalzell, Aneilema diversifolium Hassk., Aneilema foliosum Hassk.
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  กินกุ้งน้อย
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Common name)  monochoria

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Family  Commelinaceae
    Genus  Murdannia
          Species  nudiflora
              Variety  

ลักษณะทางพฤษศาสตร์ (Botanical characteristics)

วัชพืชปีเดียวและวัชพืชข้ามปี วัชพืชใบกว้าง ไม้ล้มลุกสองปี สูง 1555 ซม. ลำต้นตั้งหรือทอดเอนเลื้อยไปบนพื้นดิน และมักออกรากตามข้อที่ติดดิน ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปขอบขนานถึงรูปคล้ายใบหอก ช่อดอกออกตามง่ามใบและปลายกิ่ง ขนาดเล็ก แยกแขนง 26 แขนง แต่ละแขนงมี 25 ดอก กลีบเลี้ยง 3 กลีบ ขนาดใกล้เคียงกัน รูปคล้ายใบหอกแกมรูปไข่ปลายมน กลีบดอก 3 กลีบ สีม่วงน้ำเงินหรือม่วงอมชมพู ขนาดไม่เท่ากัน รูปรีกว้างหรือรูปไข่กลับกว้าง เกสรเพศผู้ 6 อัน เป็นเกสรที่สมบูรณ์ 23 อัน และเกสรไม่สมบูรณ์ 34 อัน รังไข่มี 3 ช่อง ปลายก้านชูเกสรเพศเมียเป็นกระเปาะมี 2 พู ผลยาว 35 มม. ภายในมี 3 ช่อง แต่ละช่องมี 2 เมล็ด เมื่อแก่และแห้งจะแตกออกเป็น 3 ซีก เมล็ดผิวขรุขระเป็นร่องและเป็นหลุม ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด

ถิ่นที่อยู่ (Habitat)

ขึ้นตามริมคูคลองหรือที่ชื้นแฉะริมถนน โล่งแจ้งและมีร่มเงา บนพื้นที่ระดับน้ำทะเลจนถึงสูงประมาณ 1,000 ม. เป็นพืชที่ทนทั้งสภาพน้ำท่วมขังและแล้งได้ดี พบในไม้ผล มะม่วง

การแพร่กระจาย (Distribution)

ภาคกลางและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศ

พืชปลูกที่พบวัชพืชระบาด (Infestation in crop)

    Abelmoschus esculentus (กระเจี๊ยบเขียว : okra)
    Ananas comosus (สับปะรด : pineapple)
    Brassica spp. (ผักตระกูลกะหล่ำ : cruciferous)
    Cocos nucifera (มะพร้าว : coconut)
    Cucurbita maxima (ฟักทอง : Pumpkin, Field pumkin, Field pumpkin, Cushaw, Butternut squash)
    Ipomoea aquatica (ผักบุ้ง : water spinach)
    Ipomoea batatas (มันเทศ : sweet potato)
    Mangifera indica (มะม่วง : mango)
    Nicotiana tabacum (ยาสูบ : tobacco)
    Oryza sativa (ข้าว : rice)
    Panicum maximum (หญ้ากินนี : proso millet)
    Pennisetum purpureum (หญ้าเนเปียร์ : elephant grass)
    Saccharum officinarum (อ้อย : sugarcane)
    Solanum lycopersicum (มะเขือเทศ : tomato)
    Solanum melongena (มะเขือยาว : egg plant)
    Solanum tuberosum (มันฝรั่ง : potato)
    Theobroma cacao (โกโก้ : cocoa)
    Zea mays (ข้าวโพด : corn, maize)
    Phaseolus vulgaris (ถั่วแขก, ถั่วแดงหลวง : common bean, red kidney bean, kidney bean)
    Elaeis guineensis (ปาล์มน้ำมันแอฟริกัน : African oil palm)
    Hevea brasiliensis (ยาง : rubber)

ศัตรูธรรมชาติ (Natural enemy)

-

วิธีการควบคุม (Control measure)

 ควบคุมโดยวิธีกล เช่น ใช้แรงงานคนถอน หรือตัดฟันก่อนที่พืชออกดอก หรือใช้วัสดุคลุมดินเพื่อไม่ให้ต้นอ่อนงอกและเจริญขึ้นมาเหนือดินได้   ควบคุมด้วยสารเคมี ใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทเลือกทำลายเฉพาะวัชพืชประเภทใบกว้าง เช่น 2,4-D MCPA หรือสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เลือกทำลายทำลาย เช่น พาราควอท ไกลฟอเสต หรือใช้สารกำจัดวัชพืชประเภทคลุมฆ่า ก่อนต้นอ่อนงอก หรืองอกแล้วมีใบไม่เกิน 5 ใบ ซึ่งการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช ต้องเลือกสารกำจัดวัชพืชที่ไม่เป็นพิษต่อพืชปลูก และขณะฉีดพ่นต้องไม่ให้ถูกพืชปลูกด้วย เช่น Bentazone, butachlor, 2,4-D, MCPA และ oxidiazon ในข้าว nicosulphuron acetochlor ในข้าวโพด cyanazine, metolachlor, metribuzin และ cinmethylin ในถั่วเหลือง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] Crop Protection Compendium. 2011. URL: http://www.cabi.org/cpc/default.aspx?site=161&page=4063
[2] Noda, K. 1984. Major weeds in Thailand. illustrated by color. Project Mannual No.1 JICA/DOA., MOAC, Thailand. 142 pp.
[3] Plants Database. 2013. Needle and thread. Natural Resources Conservation Service (NRCS). USDA. URL: http://plants.usda.gov/java/
[4] พรชัย เหลืองอาภาพงศ์. 2540. วัชพืชศาสตร์. โรงพิมพ์ลินคอร์น, กรุงเทพฯ. หน้า 106-134, 467-492, 225-239.
[5] ระบบสืบค้นข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2555. URL:http://www.qsbg.org/Database/Botanic_Book%20full%20option/search_page.asp
[6] โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ. 2556. กินกุ้งน้อย (Murdannia nudiflora (L.) Brenan, Commelinaceae). URL:http://www.rspg.or.th/plants_data/plantdat/commelin/mnudif_2.htm

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication