ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Peanut stripe virus
ชื่อพ้อง (Synonym)  Peanut chlorotic ring mottle virus
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  ไวรัสใบด่างขีดถั่วลิสง
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Acronyms)  PStV

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Order  Virus families not assigned to an order
     Family  Potyviridae
          Genus  Potyvirus
             Species  Peanut stripe virus
              Race/Pathovar  
              Strain/Type/Serotype  

ชื่อโรค (Disease name)

ชื่อโรคภาษาไทย (Disease name, Thai)  โรคใบด่างขีดถั่วลิสง
ชื่อโรคภาษาอังกฤษ (Disease name)  peanut stripe

ลักษณะอาการของโรค (Disease symptoms and developments)

ลักษณะอาการหลัก:  ใประเทศไทยพบว่าเชื้อ PStV มีถึง 7 สายพันธุ์ ทำให้เกิดอาการของโรคแตกต่างกัน แต่ในระยะเริ่มแรกอาการคล้ายกันหมด คืออาการใบด่างวงแหวนบนใบยอด หลังจากนั้นอาการจะผันแปรไปตามแต่ละสายพันธุ์ของเชื้อ เช่น ด่างจ้ำ ด่างใบโอ๊ต หรือด่างขีดใบ
ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย:
symptom keyword: Ringspots, Blotch, stripe  

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut (Arachis hypogaea)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

ขี้เหล็กเทศ : coffee senna (Cassia occidentalis)
ถั่วเหลือง : soyabean (Glycine max)
ถั่วพุ่ม : cowpea (Vigna sinensis)
งา : sesame (Sesamun orientale)
ยาสูบ : tobacco (Nicotiana sp.)

แหล่งที่มาของเชื้อ (Source of inoculums)

แพร่ระบาดโดยแมลงพาหะ คือ เพลี้ยอ่อนถั่ว ถ่ายทอดทางเมล็ด

พาหะ (Vector)

เพลี้ยอ่อนถั่ว (Aphis craccivora Koch.)

การแพร่กระจาย (Distribution)

พบระบาดครั้งแรกในปี พ.ศ. 2512

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมของการเกิดโรค (Favorable condition)

วิธีการควบคุม (Control measure)

-ใช้เมล็ดพันธุ์ปราศจากโรค
-ทำลายแหล่งของพืชอาศัยและวัชพืชในแปลงปลูก เพื่อกำจัดแหล่งสะสมของเชื้อและแมลงพาหะ ปลูกพืชแซมหรือพืชเหลือมที่ไม่ใช่พืชอาศัยของโรคนี้ เช่น ปลูกถั่วลิสงเหลือมข้าวโพด หรือแซมถั่วลิสงลงในแถวข้าวโพดในช่วงใกล้เก็บเกี่ยว ช่วยลดการระบาดของโรคได้เป็นอย่างดี
-ใช้สารฆ่าแมลงเพื่อป้องกันกำจัดเพลี้ยอ่อนควรฉีดพ่นเท่าที่จำเป็น เช่น คาร์โบซัลแฟน หรือใช้สารในรูปของเม็ดคลุกดิน เช่น คาร์โบฟูราน 3% จี

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] กองโรคพืชและจุลชีววิทยา กรมวิชาการเกษตร. 2545. โรคไวรัสที่สำคัญของพืชผักและพืชน้ำมัน. กลุ่มงานไวรัสวิทยา กองโรคพืชและจุลชีววิทยา กรมวิชาการเกษตร, กรุงเทพฯ. 88 หน้า.
[2] จุฑามาศ ร่มแก้ว. 2542. ถั่วลิสง, น. 87-90. ใน พฤกษศาสตร์พืชเศรษฐกิจ. ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ. URL http://agri.kps.ku.ac.th/agron/main.php?pg=chapter&et_id=13&e_id=1
[3] สุพัฒน์ อรรถธรรม. 2552. โรคพืชที่เกิดจากเชื้อไวรัส. บริษัทเพชรรุ่งการพิมพ์ จำกัด, นนทบุรี. 206 หน้า.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication