ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Tomato spotted wilt virus
ชื่อพ้อง (Synonym)  Dahlia oakleaf virus
Dahlia ringspot virus
Dahlia yellow ringspot virus
Groundnut ringspot virus
Mung bean leaf curl virus
Pineapple yellow spot virus
Tomato spotted wilt tospovirus
Tomato spotted wilt virus group
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Acronyms)  TSWV

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Order  Mononegavirales
     Family  Bunyaviridae
          Genus  Tospovirus
             Species  Tomato spotted wilt virus
              Race/Pathovar  
              Strain/Type/Serotype  -

ชื่อโรค (Disease name)

ชื่อโรคภาษาไทย (Disease name, Thai)  
ชื่อโรคภาษาอังกฤษ (Disease name)  bronze leaf wilt, tomato bronze leaf virus, tomato spotted wilt

ลักษณะอาการของโรค (Disease symptoms and developments)

ลักษณะอาการทั่วไป: 
-ใบอ่อนที่ถูกเชื้อ TSWV เข้าทำลายจะพบจุดและแผลสีน้ำตาลจำนวนมาก
-ลำต้นมีการเจริญที่ผิดรูปทรง และมีอาการแคระแกร็น
-ต้นทรุดโทรมเนื่องจากเกิดการแห้งตายของท่อลำเลียงอาหารทำให้ยอดอ่อนเหี่ยวและแห้งตาย
-เชื้อ TSWV ที่เข้าทำลายต้นมะเขือเทศในระยะก่อนออกผลจะทำให้ต้นมะเขือเทศไม่สามารถออกผลได้ แต่ถ้าเข้าทำลายในระยะออกผลจะทำให้ผลเกิดอาการด่างแบบ chlorosis หรืออาการเนื้อเยื่อแห้งตาย (necrosis) เป็นวงทั่วผลมะเขือเทศ
ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ / ต้น / ผล

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

มะเขือเทศ : tomato (Lycopersicon esculentum)
พริก, พริกหวาน, พริกชี้ฟ้า : chili, pepper, bell pepper, goat pepper (Capsicum annuum)
ผักสลัด : lettuce (Lactuca sativa)
ถั่วลิสง : groundnut, peanut, Monkey Nut (Arachis hypogaea)
มันฝรั่ง : potato (Solanum tuberosum)
แตงโม : watermelon (Citrullus lanatus)
สับปะรด : pineapple (Ananas comosus)
คื่นช่าย : celery (Apium graveolens)
พุทธรักษา : Canna, indian shot, canna lily (Canna indica)
มะละกอ : papaya/pawpaw (Carica papaya)
แตง, แตงกวา : cucumber (Cucumis sativus)
ถั่วเหลือง : soyabean (Glycine max)
ฝ้าย : cotton (Gossypium sp.)
ทานตะวัน : common sunflower (Helianthus annuus)
ยาสูบ : tobacco (Nicotiana tabacum)
โหระพา : sweet basil (Ocimum basilicum)
พืชสกุล Phaseolus, สกุลถั่ว : bean (Phaseolus sp.)
ถั่วลันเตา : pea, garden pea (Pisum sativum)
พืชวงศ์ไม้มะเขือ, พืชวงศ์ Solanaceae : Solanaceae (Solanaceae)
ถั่วเขียวเมล็ดดำ : black gram (Vigna mungo)
ถั่วเขียว : Mung Bean (Vigna radiata)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

หอมหัวใหญ่ : onion (Allium cepa)
กระเทียมต้น : Leek (Allium porrum)
กระเทียม : garlic (Allium sativum)
ฟักทอง : pumpkin (Cucurbita moschata)
ปวยเล้ง : spinach (Spinacia oleracea)

แหล่งที่มาของเชื้อ (Source of inoculums)

ปัจจัยจากพืชอาศัย
น้ำในต้นพืช (sap)
ปัจจัยจากภายนอก
-การทำงานในแหล่งปลูกและสัมผัสต้นพืช
-เพลี้ยไฟ
 

พาหะ (Vector)

เพลี้ยไฟ ชนิด Thrips tabaci, Thrips setosus, Thrips palmi, Frankliniella schultzei, Frankliniella occidentalis, Frankliniella fusca, Scirtothrips dorsalis

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia: Afghanistan, Aemenia, Arzerbaijan, Bangladesh, China, India, Indonesia, Iran, Israel (restricted distribution), Japan, Jordan, Korea (DPR), Korea (Republic of), Lebanon, Malaysia, Nepal, Oman, Pakistan, Saudi Arabia, Singapore, Sri Lanka, Syria, Taiwan, Thailand, Turkey (restricted distribution)
Africa: Algeria, Burkina Faso, Congo (Democratic Republic), Cote d'lvoire, Egypt, Kenya (restricted distribution), Libya, Madagascar (restricted distribution), Mauritius (restricted distribution), Niger, Nigeria, Reunion,Senegal, South Africa, Sudan, Tanzania, Tunisia (restricted distribution), Uganda, Zimbabwe
North America: Canada (restricted distribution), Mexico (restricted distribution), USA
Central America and Caribbean: Costa Rica, Dominican Republic, Haiti (restricted distribution), Jamaica, Puerto Rico
South America: Argentina, Bolivia, Brazil (restricted distribution), Chile, Colombia, Ecuador, Guyana, Paraguay (restricted distribution), Suriname, Uruguay, Venezuela
Europe: Albania (restricted distribution), Austria, Belgium (restricted distribution), Bosnia-Hercegovina, Bulgaria, Croatia (restricted distribution), Cypus (restricted distribution), Czech Republic (restricted distribution), France (restricted distribution), Germany, Greece, Hungary, Ireland (restricted distribution), Italy, Lithuania, Macedonia, Malta, Moldova, Montenego, Portugal, Romania, Russian Federation, Serbia, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland (restricted distribution), United Kingdom, Ukraine, Yugoslavia
Oceania: Australia, Cook Islands, New Zealand, Papua New Guinea

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมของการเกิดโรค (Favorable condition)

อากาศค่อนข้างเย็น

วิธีการควบคุม (Control measure)

เนื่องจากศัตรูพืชชนิดนี้เป็นศัตรูพืชกักกัน ซึ่งเป็นศัตรูพืชที่ไม่ควรพบอยู่ในประเทศไทยหรือถ้าพบก็ต้องอยู่ในการควบคุมหรือมีการเฝ้าระวังได้ ดังนั้น  หากมีการนำเข้าผลผลิตหรือผลิตภัณฑ์พืชที่มีโอกาสเป็นพืชอาศัยของศัตรูพืชชนิดนี้ หน่วยงานที่รับผิดชอบต้องใช้มาตรการสุขอนามัยพืช (Phytosanitary measures) เช่น
-วิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืช เพื่อพิจารณาการรับรองระบบการผลิตเมล็ดพันธุ์ของประเทศที่มีเชื้อนี้ เพื่อออกกฎระเบียบก่อนการนำเข้า
-สุ่มตรวจสอบเมล็ดพันธุ์นำเข้าทุก shipment ที่มีการนำเข้า
-พิจารณาการผลิตในแหล่งผลิตของประเทศที่จะส่งออกเมล็ดพันธุ์ ที่มีโอกาสเป็นที่อาศัยของศัตรูพืชชนิดนี้มายังประเทศไทย  เช่น การใช้พันธุ์ต้านทาน / พันธุ์ปลอดโรค / การทำความสะอาดแปลง / การปฏิบัติการเขตกรรมที่เหมาะสม / การควบคุมเพลี้ยไฟพาหะ

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] URL https://www.cabi.org/isc/datasheet/54086
[2] Adkins, S., T. Zitter and T. Momol. 2005. Tospoviruses (Family Bunyaviridae, Genus Tospovirus). Fact sheet pp. 212, one of a series of the Plant Pathology Department, Florida Cooperative Extension Services, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida, USA.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication