ชื่อศัตรูพืช (Name of pest)

ชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name)  Potato spindle tuber viroid
ชื่อพ้อง (Synonym)  potato spindle viroid
spindle tuber viroid
tomato bunchy top viroid
ชื่อสามัญภาษาไทย (Common name , Thai)  
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ (Acronyms)  PSTVd

ข้อมูลทางอนุกรมวิธาน (Taxonomic information)

Order  
     Family  Pospiviroidae
          Genus  Pospiviroid
             Species  Potato spindle tuber viroid
              Race/Pathovar  
              Strain/Type/Serotype  -

ชื่อโรค (Disease name)

ชื่อโรคภาษาไทย (Disease name, Thai)  
ชื่อโรคภาษาอังกฤษ (Disease name)  bunchy top of tomato, spindle tuber of potato

ลักษณะอาการของโรค (Disease symptoms and developments)

ลักษณะอาการทั่วไป: 
-ใบบิดงอ ขนาดเล็กลง สีซีดหรือสีเหลือง
-ตาข้างมีการเจริญที่ผิดปกติทำให้ต้นมันฝรั่งมีใบเป็นพุ่มคล้ายอาการ witches’ broom
-ในมันฝรั่ง ทำให้ต้นมันฝรั่งเจริญเติบโตช้าและในที่สุดต้นจะทรุดและล้มได้ง่าย หัวมันฝรั่งมีขนาดเล็กลง และรูปทรงผิดปกติ
ส่วนของพืชที่ถูกทำลาย: ใบ / ต้น / ราก  

พืชอาศัย (Host range)

พืชอาศัยหลัก (Main host)

มันฝรั่ง : potato (Solanum tuberosum)
มะเขือเทศ : tomato (Lycopersicon esculentum)
อาโวคาโด : avocado (Persea americana)
ไม้พุ่มมันฝรั่ง : blue potato bush (Lycianthes rantonnetii)
ดอกแตรนางฟ้า : white angle's trumpet (Brugmansia suaveolens)

พืชอาศัยอื่นๆ (Other host)

พริกหยวก พริกหวาน : bell pepper (Capsicum annuum)
ดอกราตรี : night jassamine (Cestrum nocturnum)
melon pear (Solanum muricatum)

แหล่งที่มาของเชื้อ (Source of inoculums)

ปัจจัยจากพืชอาศัย
ส่วนขยายพันธุ์ที่ติดโรค / เมล็ดพันธุ์ (seed trasmission) / ละอองเกสร (pollen)
ปัจจัยจากภายนอก
-วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในแปลงที่มีโอกาสสัมผัสกับยางหรือเมือก (sap) ของพืช เช่น มีดที่ใช้ตัดแต่งส่วนขยายพันธุ์ / ล้อยางรถ
-แมลง 

พาหะ (Vector)

เพลี้ยอ่อน (Aphid spp.), ตั๊กแตน (Grasshopper), ด้วงมันฝรั่งโคโลราโด (Colorado potato beetle), ด้วงหมัดผัก (Flea beetle)

การแพร่กระจาย (Distribution)

Asia: Afghanistan, Azerbaijan, Bangladesh, China (restricted distribution), India, Iran, Israel, Japan
Africa: Egypt, Nigeria, South Africa, Tanzania, Zimbabwe
North America: Mexico
Central America and Caribbean: Costa Rica, Dominican Republic
South America: Peru, Venezuela
Europe: Austria, Belarus, Belgium, Croatia, Czech Republic, Germany, Italy, Malta, Montenego, Netherlands, Poland, Russian Federation, Slovenia, Spain, Ukrain 
Oceania: Australia (restricted distribution), New Zealand

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมของการเกิดโรค (Favorable condition)

อุณหภูมิ 15 องศาเซลเชียส

วิธีการควบคุม (Control measure)

เนื่องจากศัตรูพืชชนิดนี้เป็นศัตรูพืชกักกัน ซึ่งเป็นศัตรูพืชที่ไม่ควรพบอยู่ในประเทศไทยหรือถ้าพบก็ต้องอยู่ในการควบคุมหรือมีการเฝ้าระวังได้ ดังนั้น  หากมีการนำเข้าผลผลิตหรือผลิตภัณฑ์พืชที่มีโอกาสเป็นพืชอาศัยของศัตรูพืชชนิดนี้ หน่วยงานที่รับผิดชอบต้องใช้มาตรการสุขอนามัยพืช (Phytosanitary measures) เช่น
-วิเคราะห์ความเสี่ยงศัตรูพืช เพื่อพิจารณาการรับรองระบบการผลิตส่วนขยายพันธุ์ที่ติดโรค / เมล็ดพันธุ์ (seed trasmission) / ละอองเกสร (pollen) ของประเทศที่มีเชื้อนี้ เพื่อออกกฎระเบียบก่อนการนำเข้า
-สุ่มตรวจสอบส่วนขยายพันธุ์ที่ติดโรค / เมล็ดพันธุ์ (seed trasmission) / ละอองเกสร (pollen) นำเข้าทุก shipment ที่มีการนำเข้า
-พิจารณาการผลิตในแหล่งผลิตของประเทศที่จะส่งออกส่วนขยายพันธุ์ที่ติดโรค / เมล็ดพันธุ์ (seed trasmission) / ละอองเกสร (pollen) ที่มีโอกาสเป็นที่อาศัยของศัตรูพืชชนิดนี้มายังประเทศไทย  เช่น การใช้พันธุ์ต้านทาน / พันธุ์ปลอดโรค / การทำความสะอาดแปลง

เอกสารอ้างอิง (Reference)

[1] URL https://www.cabi.org/isc/datasheet/43659
[2] Stevenson, W.R., R. Loria, G.D. Franc and D.P. Weingartner. 2001. Compendium of potato diseases. Second edition. APS Press.
[3] Zitter, T.A. and D.J. Gallenberg. 2002. Virus and viroid diseases of potato. Department of Plant Pathology, Cornell University, USA.

แหล่งเก็บรักษาตัวอย่างอ้างอิง (Specimen depository)

สถานภาพศัตรูพืช (Pest status)

Presence

☐ Present: in all parts of the area
☐ Present: only in some areas
☐ Present: except in specified pest free areas
☐ Present: in all parts of the area where host crop(s) are grown
☐ Present: only in some areas where host crop(s) are grown
☐ Present: only in protected cultivation
☐ Present: seasonally
☐ Present: but managed
☐ Present: subject to official control
☐ Present: under eradication
☐ Present: at low prevalence

Absence

☐ Absent: no pest records
☐ Absent: pest eradicated
☐ Absent: pest no longer present
☐ Absent: pest records invalid
☐ Absent: pest records unreliable
☐ Absent: intercepted only

Transience

☐ Transient: non-actionable
☐ Transient: actionable, under surveillance
☐ Transient: actionable, under eradication